Een rondvraag door ‘De Morgen’ toont een sterke toename in het aantal preventieve borstamputaties en dus dubbelzijdige borstreconstructies. In het krantenartikel hieronder geeft Dr. Colpaert duiding bij deze evolutie.

Artikel ‘De Morgen’ 3-7-2014: Jonge moeders kiezen vaker voor preventieve borstamputatie

Steeds meer vrouwen met het borstkankergen laten hun boezem preventief wegsnijden en reconstrueren, stellen plastisch chirurgen. "Vrouwen die in de ene borst een tumor hadden, laten ook hun tweede, gezonde borst sneller amputeren."

Snijden in je lijf of in je leven: steeds meer vrouwen kiezen voor het eerste. "We zien een sterke evolutie naar het preventief wegnemen en reconstrueren van de twee borsten", signaleert Phillip Blondeel (UZ Gent), afgevaardigde van de beroepsvereniging voor plastisch chirurgen.

Het schadelijke BRCA-gen, dat vorig jaar uitgebreid in de aandacht kwam door een getuigenis van actrice Angelina Jolie, speelt daarin een grote rol. Dragers van die genmutatie lopen een sterk verhoogd risico op borstkanker.

Eerder raakte al bekend dat Vlaamse vrouwen zich het voorbije jaar massaal lieten screenen op het erfelijke kwaad: dat aantal steeg met 40 procent. Door een sneeuwbaleffect gaat nu ook het aantal preventieve borstamputaties in stijgende lijn, zo blijkt.

Concrete cijfers blijven nattevingerwerk, klinkt het bij de universitaire ziekenhuizen. Maar zowel in Gent, Antwerpen als Leuven zien ze een klim. Sommige chirurgen spreken van "een beduidende stijging", anderen van "een verdubbeling in vijf jaar".

Angst
Patiënten die hun beide borsten preventief laten wegnemen, vallen in twee groepen uiteen: vrouwen die al een tumor overleefden en BRCA-dragers die nog gespaard bleven van de ziekte.

"Vrouwen die al kanker hadden in de ene borst gaan nu ook sneller over tot een amputatie van de andere, gezonde borst", vertelt chirurg Steven Colpaert, verbonden aan de borstkliniek van het Antwerpse AZ Monica. "Meer zelfs: sommigen van hen zijn niet eens drager van het gen. De medische noodzaak ontbreekt, maar toch willen ze van die tweede borst af, uit angst opnieuw kanker te krijgen."

BRCA-draagsters die nog kankervrij zijn, staan voor een dilemma: ofwel laten ze zich strikt opvolgen, ofwel zetten ze het mes in hun boezem. "Vooral jonge mama's dringen aan op een snelle amputatie", merkt Colpaert op. "Ze willen hun kinderen zien opgroeien, maar hebben het gevoel dat ze met een tikkende tijdbom rondlopen. Pas als hun borsten weg zijn, vinden ze gemoedsrust."

Zinnigst
Opvolgen of wegsnijden? Bij artsen leeft hoe langer hoe meer de consensus dat preventieve amputatie de zinnigste en veiligste strategie is, duidt Colpaert. "Anders blijf je als arts toch maar achter de feiten aanhollen. Bij opvolging weet je dat een deel van de patiënten het niet zal redden. Dat terwijl je met een amputatie het risico op de ziekte drastisch herleidt."

Toch is een tweezijdige amputatie "niet heiligmakend", nuanceert Phillip Blondeel. Hij wijst er ook op dat angst alleen nooit een motivator mag zijn. "Veel vrouwen die geen genmutatie hebben en die enkel uit psychologische overwegingen hun andere borst laten wegnemen, hebben een grote kans nooit kanker in die borst te ontwikkelen. Dan laten ze die ingreep voor niks doen."